Okuninka, malownicza wieś letniskowa położona nad Jeziorem Białym, jest nie tylko popularnym miejscem turystycznym, ale i regionem o bogatej, wielowiekowej historii. Położona w sąsiedztwie Włodawy, centrum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, posiada unikalną tożsamość związaną z tradycjami i współistnieniem różnych kultur oraz przyrodą chronioną w ramach Sobiborskiego Parku Krajobrazowego i Poleskiego Parku Narodowego.
Nazwa "Okuninka" jest przedmiotem zainteresowania ze względu na etymologię, gdzie wysuwane są dwie główne hipotezy:
Teoria ichtiologiczna - Nazwa może pochodzić od ryb - okoni, licznie występujących w Jeziorze Białym.
Teoria topograficzna - Możliwe, że odnosi się do podmokłych terenów zwanych lokalnie „okami”.
Okuninka jako miejscowość turystyczna zaczęła rozwijać się głównie w XX wieku, lecz region Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego zamieszkiwano od wieków. W okolicach Włodawy, która jest powiatowym ośrodkiem administracyjnym, rozwijała się unikalna wielokulturowość łącząca tradycje katolickie, prawosławne i żydowskie.
Włodawa, leżąca przy granicy z Białorusią i Ukrainą, od wieków jest miejscem współistnienia różnych tradycji. Zabytki takie jak Kościół pw. św. Ludwika i klasztor oo. Paulinów, Cerkiew Prawosławna pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny oraz Muzeum – Zespół Synagogalny we Włodawie stanowią żywe świadectwo tej różnorodności. Co roku, podczas Festiwalu Trzech Kultur, tradycje te są szczególnie widoczne, a kościoły i cerkwie rozbrzmiewają muzyką na cześć tej wielokulturowości.
Położona nad Bugiem, cerkiew wzniesiona w latach 1840-1842 jest imponującym przykładem architektury bizantyjsko-klasycystycznej z ikonostasem z XVIII wieku. Podczas Festiwalu Trzech Kultur wypełnia się muzyką cerkiewną, oddając hołd prawosławiu.
Dawne centrum handlowe Włodawy – Czworobok, to wyjątkowy przykład późnobarokowej architektury użytkowej, z kramnicami i jatkami, zbudowany na planie kwadratu. Budynek jest związany z historią opisaną w „Trylogii” Henryka Sienkiewicza i legendami o pojedynkach Wołodyjowskiego.
Jedna z najważniejszych świątyń Włodawy, zaprojektowana przez architekta królewskiego Pawła Fontanę, zachwyca barokowymi polichromiami i kaplicami. Kościół ten związany jest z licznymi legendami, jak podziemne przejścia pod Bugiem, łączące go z sąsiednimi miejscowościami.
Jest to unikalny kompleks trzech budynków dawnej gminy żydowskiej: Wielkiej Synagogi, Małej Synagogi i Domu Pokahalnego. W Wielkiej Synagodze odbywają się wystawy związane z kulturą żydowską, co przypomina o wielowiekowej obecności tej społeczności na ziemiach Włodawy.
W pobliżu Okuninki i Włodawy znajdują się inne miejsca związane z historią regionu:
Sobibór - miejsce byłego obozu zagłady, które upamiętnia tragedię II wojny światowej.
Romanów - muzeum poświęcone pisarzowi Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu.
Różanka i Adampol - parki i pałace, które przypominają o bogatym dziedzictwie ziemiańskim.
Od połowy XX wieku Okuninka rozwijała się jako ośrodek turystyczny. Wraz z rozwojem infrastruktury, takiej jak wypożyczalnie sprzętu wodnego i bazy gastronomiczne, wzrastała liczba odwiedzających. Jednocześnie, ochrona środowiska i utworzenie Sobiborskiego Parku Krajobrazowego oraz Poleskiego Parku Narodowego miały na celu zachowanie unikalnej przyrody regionu.
Dziś Okuninka i Włodawa harmonijnie łączą bogactwo kultury i przyrody z nowoczesną infrastrukturą turystyczną, przyciągając licznych turystów szukających zarówno relaksu, jak i inspiracji. Festiwal Trzech Kultur oraz inne wydarzenia sprawiają, że historia i wielokulturowość regionu stają się ważnym elementem życia współczesnych mieszkańców i odwiedzających.